روزنوشت هاي يك مهندس صنايع

پرده اول: آخرین دقایق یک روز کاری

کیفم را جمع و جور می کنم و آماده می شوم برای برگشتن به خانه. کلید درون قفل درب اتاقم دو دور می چرخد. رفته نرفته گوشی ام به صدا در می آید. رییس واحد است. می گوید زود یک سری از مدارکِ فاقد اطلاعات فنی را بردار و بیاور دفتر مدیر کارخانه. از نوع صحبت کردنش می فهمم کارمان زار است. جلسه مدیران است و بحث اصلی اش پروژه کدینگ. گویا واحد تعمیرات از کندی روند کدگذاری اقلام و مراحل بعدی اش، به ویژه ثبت سفارش خرید، گله مند است. چندتایی از مدارک فاقد اطلاعات فنی را زیر بغل می زنم و جَلدی راه می افتم به سمت دفتر مدیریت و جلسه مدیران.

بعد از چند دقیقه به دفتر مدیریت می رسم. صدای جر و بحث تا بیرون دفتر می آید. کمی استرس پیدا می کنم اما خیالم راحت است که مدارک را تحویل می دهم و راه خانه را در پیش می گیرم. وارد اتاق مسئول دفتر می شوم. خودم را معرفی می کنم و می گویم با آقای فلانی کار دارم. یک سری مدرک آورده ام. می گوید بدهید به دستشان می رسانم. من اما اصرار می کنم خودم شخصاً تحویل شان بدهم. کار دیگری هم دارم و بیان پاره ای توضیحات لازم است. مسئول دفتر که مردی میانسال و موقر است در می زند و  می گوید آقای …، مهندس ذوالفقاری با شما کار دارد. مدیر کارخانه می گوید بگو بیاید تو.

پرده دوم: جلسه مدیران

تا به حال چند باری اسمش را شنیده ام. اما تصور هم نمی کردم به این زودی از من به عنوان یک کارشناس بخواهند در چنین نشست مهمی حرف بزنم. سرم را می اندازم پایین می روم داخل. یکی از حضار صندلی ای را با دست نشانم می دهد می گوید آن جا می توانی بنشینی. می نشینم نفسی چاق می کنم و با دستمال کاغذی عرق ناشی از گرمی طی طریقِ کردن با پای پیاده و استرس حضور در جمع مدیران را خشک می کنم. مدیر کارخانه می گوید بفرمایید اگر توضیحی دارید. نگاهی به رئیسم می اندازم. سری تکان می دهد و می گوید بفرما. و من حرف هایم را شروع می کنم. واقعیت را می گویم. بی هیچ ملاحظه ای. مهم نیست کسی ناراحت بشود یا نه. مسئله شخصی نیست. کار است. پای بیت المال در میان است و به نظرم همین بی پروایی مشخصه ی اصلی ما جوان های دهه هفتادی است. می گویم. از همکاری نکردن کارشناسان واحد تعمیرات و سایر واحدها. از تسویه حساب های شخصی ای که وجود دارد و دودش به چشم کارخانه و تولید می رود. می گویم تغییر کردن دشوار است و برایم چندان تعجب آور نیست اگر بعضی ها زورشان می آید همکاری کنند. از کدینگ می گویم. این که نتیجه اش واقعاَ درخشان خواهد بود اگر همه با هم تلاش کنیم …

بغل دستی ام – که بعداً فهمیدم مدیر تعمیرات است – با نگاه عاقل اندر سفیه می گوید یکی از نتایج کدینگ را بگو. من هم بی درنگ می گویم یکی از مهم ترین هایش این است که زمینه را برای استقرار یک سیستم کنترل موجودی قابل اطمینان آماده می کند. فرصت کرده را غنیمت می شمارم و سوال اصلی را می پرسم:

تا به حال به خاطر موجود نبودن قطعات یدکی مورد نیازتان لنگ مانده اید؟

می گوید زیاد اتفاق می افتد. یک نمونه اش همین امروز بود.

تا به حال خرید اشتباهی یا قطعات با کیفیت پایین داشته اید؟

شخص دیگری می گوید برای واحد متبوع خودم این اتفاق بارها افتاده است. می گوید ۱۰۰ عدد ترانسمیتر (یک نوع قطعه یدکی) برای تجهیزاتمان خریدنده اند که اصلاً کیفیت ندارد و زود به زود خراب می شوند.

می گویم خب! کدینگ آمده است خیلی از این معظلات و چالش ها را حل کند و یا حداقل پیش زمینه ای باشد برای حل و فصل ریشه ای شان.

مدیر تعمیرات نگاهی با غیظ به من می اندازد و می گوید غیر از این چه دارد؟  باز حرفش را تمام نکرده می گویم یکی دیگر از نتایج فوق العاده اش این است که بعدها می توان پروژه استانداردسازی و کاهش تنوع قطعات یدکی را که الحق یک پروژه بهبود جان دار است، اجرا نمود. برای روشن تر شدن گفته ام یک مثال هم می زنم. می گویم فرض کنید ده نوع الکتروموتور به ظاهر مختلف – اما  در واقع با مشخصات نزدیک به هم – در واحدهای مختلف کارخانه در حال استفاده است. کاری که استانداردسازی می کند این است که تمام این ده نوع الکتروموتور را در یک الکتروموتو خلاصه می کند و کنترل موجودی را آسان تر می کند و در نهایت قابلیت اطمینان و سطح خدمات را بیشتر …

خیلی ها سرشان را به نشانه تایید تکان می دهند. به ویژه آقای خوش چهره ای که درست رو به رویم نشسته است و با نگاهش تشویقم می کند که هر چه را که بلدی و می دانی بگو.

مدیر تعمیرات که تا اینجای کار نتوانسته حرفش را به کرسی بنشاند می گوید این پروژه همه چیز را به هم ریخته است: فلان اصطلاح که سی سال است انگلیسی اش استفاده می شود را به فارسی ترجمه کرده اند و مثالی می زند و می گوید چرا باید Return Bend بشود لوله خمیده یا …می گویم ان شاء الله عزیزان نقدهای ساختاری به پروژه کدینگ بگیرند. ورنه همه مان می دانیم شرح کالاها وحی منزل نیست و مطمئناً اشتباهاتی هم دارد. اصلاَ کسی هست که ادعا کند می تواند کاری به این بزرگی را بدون اشتباه به پایان برساند؟

می گوید فعلاً که ما را به چالش انداخته و کارمان را سخت تر کرده است.

می گویم مهندس جان بهبود و تغییر بدون چالش هم وجود دارد مگر؟ نمی گذارم جوابی بدهد. ادامه می دهم کارخانه ما اولین کارخانه ای نیست که کدینگ را اجرا می کند و کدینگ هم اولین پروژه ی این کارخانه نیست. تا جایی که من می دانم همین الانش بیش از ۱۵۰ پروژه ی کوچک و بزرگ در جریان داریم و مطمئناً خود شما هم در بعضی پروژه ها دست اندر کار هستید. آیا آن پروژه ها چالش های خاص خود را ندارند؟ کدینگ هم یکی از آن ها. درست نیست این گونه صفر و یکی برخورد کنیم. کدینگ یک هُل می خواهد. روی غلتک بیفتد خیلی مشکلات را حل و  فصل می کند.

تیر خلاص را رئیس واحدمان پرتاب می کند و می گوید جناب مهندس … inbox تان را چک کنید و ببیند چند نامه برای همکاری و اعلام نظرات تان در پروژه کدینگ برایتان ارسال کرده ایم. چرا آن موقع برای اظهار نظر و کمک نیامدید؟

مدیر کارخانه بحث را قطع می کند و رو به مدیر تعمیرات می گوید خوب بود همکاری می کردید تا مشکلات امروز فرصت بروز پیدا نمی کردند و با این حرف ختم جلسه را اعلام می کند.

وعده می شود هفته ی بعد جلسه ای با حضور کارشناسان شرکت مشاور پروژه برگزار شود.

ادامه دارد …